Ders Öğretim Planı
Dersin KoduDersin AdıDersin TürüYılYarıyılAKTS
180300503107TÜRK HALK İNANIŞLARISeçmeli235
Dersin Seviyesi
Lisans
Dersin Amacı
Halk Bilimi’nin kapsamını, dünyada ve Türkiye’de tarihçesini, sahada inceleme yöntemlerini öğrenip halk inanışları üzerinde çözümleme yapmayı öğrenmektir.
Dersi Veren Öğretim Görevlisi/Görevlileri
Doç. Dr. Oğuz DOĞAN
Öğrenme Çıktıları
1Dini ve kültürel mirası bilir ve farkında olur.
2Toplumun sahip olduğu din anlayışlarındaki benzerlikler ve farklılıkları anlayabilir
3Toplumun dini doğru bir şekilde anlamasını ve öğrenmesini sağlar
4Dini ve kültürel mirası gelişen ve değişen şartlara göre aktarabilir
5Farklı kültürlerle bir arada yaşayabilir
6Mesleki etik ve sorumluluk bilinci edinir
Öğrenim Türü
Birinci Öğretim
Dersin Ön Koşulu Olan Dersler
YOK
Ders İçin Önerilen Diğer Hususlar
YOK
Dersin İçeriği
Halk inançlarının tanımı, konusu, alanı, mahiyeti;Halk İnanışları araştırma teknikleri; Türk toplumunda görülen geçiş dönemleri (doğum, sünnet, evlenme, ölüm), bereket, uğuruğursuzluk, halk hekimliği ile ilgili inanışlar ve bu inanışların kökeni.
Haftalık Ayrıntılı Ders İçeriği
HaftaTeorikUygulamaLaboratuvar
1Halk kavramı, halkbiliminin mahiyeti, temel araştırma alanları.--
2Halkbilimi çalışmalarının tarihçesi. Avrupa halk edebiyatı çalışmaları tarihi ve bazı ülkelerdeki uygulamalar. Türk halkbilimi çalışmaları tarihi.--
3Halkbilimi alan araştırması yöntemleri. Derlemede öncelikli yerler. Derlemenin hazırlık ve planlama safhası. Gözlem yoluyla derleme yöntemleri. Bu yöntemin olumlu ve olumsuz yönleri.--
4Görüşme yoluyla derleme yöntemleri. Bu yöntemin olumlu ve olumsuz yönleri.--
5Anket metodunun özellikleri. Çeşitli konulara göre anket sorularının hazırlanması. Öğrencilerin anket hazırlamasının önceden ödev verilerek sağlanması, anket sorularının derste okutulup tartışılması.--
6Halk inanışı kavramının açıklanması. Animizm, dinamizm, totemizm, fetişizm, politeizm, monoteizm kavramlarının örneklerle açıklanması.--
7Evren, güneş, ay, yıldızlar, evrenin sonu, öte dünya üzerine inanışların neler olduğu belirtildikten sonra bunların eski Türk inançlarıyla, toplumsal yapıyla bağlarının açıklanması. Bunlarla ilgili mitolojik bilgilerin verilmesi.--
8İnsan ve insan vücudu ile ilgili inanışların belirtilmesi. Irk, soy, din, mezhep çeşitlenmeleriyle ilgili inanışlardan örnekler ve bunun arkasında yatan “ötekileştirme” mantığının izah edilmesi.--
9Tabiatüstü güçleri olan insanlar, ermişler ve türbe ziyaretleriyle ilgili inanışlardan örnekler verdikten sonra bu türden inanışların eski Türk inanışlarıyla olan bağlantılarının açıklanması.--
10Dağ, kaya, su kaynağı, göl, ırmak, bitki, hayvan, konut, eski yapı, maden kuyusu ve örenle ilgili inanışlardan örnekler verdikten sonra bu türden inanışların eski Türk inanışlarıyla olan bağlantılarının açıklanması. Dağ, kaya, su kaynağı, göl, ırmak, bitki, hayvan, konut, eski yapı, maden kuyusu ve örenle ilgili inanışlardan örnekler verdikten sonra bu türden inanışların eski Türk inanışlarıyla olan bağlantılarının açıklanması.--
11Uğur, bereket, yorum, fal, nazar, ocak, üfürük, efsun, muska ve büyü kavramlarının açıklanması. Büyünün çeşitlerinin ve büyü inanışındaki temel mantığın izah edilmesi.--
12Büyü konusuyla ilgili Haberci programının “Büyü” VCD’sinin öğrenciye izletilmesi ve gerekli açıklamaların yapılması. Elemterefiş, Anadolu’da Büyü ve İnanışlar adlı sergi kataloğunda resimlerin öğrenciye gösterilerek gerekli açıklamaların yapılması.--
13Halk takvimi ve halk hekimliği kavramlarının ve bilgisinin açıklanması. Halk hekimliğinde görülen büyüye dayalı inanışların ve uygulamaların eski Türk inançlarıyla olan bağlarının izah edilmesi.--
14Halk takvimi ve halk hekimliği kavramlarının ve bilgisinin açıklanması. Halk hekimliğinde görülen büyüye dayalı inanışların ve uygulamaların eski Türk inançlarıyla olan bağlarının izah edilmesi.--
Ders Kitabı / Malzemesi / Önerilen Kaynaklar
- Halkbilimi Kuramları ve Araştırma Yöntemleri Tarihine Giriş, Özkul Çobanoğlu, Akçağ Yayınevi, 2. baskı, Ankara, 2002. - “Araştırma Yöntemleri”, Türk Halk Edebiyatı El Kitabı, Metin Ekici, editör: M. Öcal Oğuz, Grafiker Yayınları, Ankara, 2004. - Sahada Folklor Derleme Metotları, Kenneth S. Goldstein, çev. Ahmet E. Uysal, Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları, 2. baskı, Ankara, 1983. - 100 Soruda Türk Folkloru, Pertev Naili Boratav, Gerçek Yayınevi, 2. baskı, İstanbul. - Türk Halkbilimi, Erman Artun, Karahan Kitabevi, 7. Baskı, Adana, 2011, 512 s. - Mitolojiden Efsaneye, Muharrem Kaya, Bağlam Yay., 3. İstanbul, 2015, 215 s. - Doğu Anadolu’da Eski Türk İnançlarının İzleri, Yaşar Kalafat, - Büyü Dünyası, CD, Coşkun Aral, - Elemterefiş, Anadolu’da Büyü ve İnanışlar, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul, 2004. - “Anadolu’daki Halk Hekimliğinde Eski Türk İnançlarının İzleri”, Muharrem Kaya, Folklor/Edebiyat,
Planlanan Öğrenme Aktiviteleri ve Metodları
Değerlendirme
Yarıyıl (Yıl) İçi EtkinlikleriAdetDeğer
Ara Sınav160
Ev Ödevi140
TOPLAM100
Yarıyıl(Yıl) Sonu EtkinliklerAdetDeğer
Final Sınavı1100
TOPLAM100
Yarıyıl (Yıl) İçi Etkinlikleri40
Yarıyıl (Yıl) Sonu Etkinlikleri60
TOPLAM100
Dersin Sunulduğu Dil
Türkçe
Staj Durumu
YOK
İş Yükü Hesaplaması
EtkinliklerSayısıSüresi (saat)Toplam İş Yükü (saat)
Ara Sınav111
Final Sınavı11010
Derse Katılım14228
Beyin Fırtınası14228
Bireysel Çalışma14342
Ara Sınav İçin Bireysel Çalışma199
Final Sınavı içiin Bireysel Çalışma111
Ev Ödevi3721
TOPLAM İŞ YÜKÜ (saat)140
Program ve Öğrenme Çıktıları İlişkisi

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12
ÖÇ1334444344433
ÖÇ2333344454354
ÖÇ3443554444444
ÖÇ4445544454354
ÖÇ5334444443444
ÖÇ6344344534443
* Katkı Düzeyi : 1 Çok düşük 2 Düşük 3 Orta 4 Yüksek 5 Çok yüksek
 
Iğdır University, Iğdır / TURKEY • Tel (pbx): +90 476 226 13 14 • e-mail: info@igdir.edu.tr