Ders Öğretim Planı
Dersin KoduDersin AdıDersin TürüYılYarıyılAKTS
180300506101ÇAĞDAŞ TÜRK LEHÇELERİ IIZorunlu363
Dersin Seviyesi
Lisans
Dersin Amacı
Özbek Türklerini ve Özbekistan'ı tanıtır.Özbek Edebiyatını ana hatlarıyla öğretir.Özbek Türkçesinin alfabesini (Kiril) ve seslerini öğretir.Özbek Türkçesinin fonetik ve morfolojik özelliklerini öğretir.Özbek Edebiyatı metinlerini okuyup anlayabilmelerini sağlar.
Dersi Veren Öğretim Görevlisi/Görevlileri
Öğr. Gör. Dr. Gül Gültekin
Öğrenme Çıktıları
1Araştırmacıların önerdiği Çağdaş Türk Lehçelerini tasnif çalışmalarını inceler.
2Kiril alfabesiyle Batı ve Doğu grubu lehçlerinden örnek metinleri okur.
3Batı (Oğuz) ve Doğu grubu lehçelerinden örnek metinleri inceler.
4Mesleki etik ve sorumluluk bilincine sahip olur
5Batı (Oğuz) ve Doğu grubu lehçelerindeki metinler üzerinden fonetik ve morfolojik incelemeler yapar.
Öğrenim Türü
Birinci Öğretim
Dersin Ön Koşulu Olan Dersler
Dersin ön koşulu bulunmamaktadır.
Ders İçin Önerilen Diğer Hususlar
Dersin İçeriği
Özbek Türkleri hakkındaki genel bilgilerin verilmesi, Özbeklerin kullandıkları Kril ve Güney Azerbaycan Türklerinin kullandıkları Arap harfli alfabenin öğretilmesi, konuyla ilgili genel bibliyografyanın verilmesi. Özbek Türkçesinin sesbilgisi açısından incelenmesi. Sesbilgisi konusu şu alt başlıklardan oluşmaktadır: 1. Ünlüler; uzun ünlüler, ünlülerin özelliklerine göre sınıflandırılması, ünlü uyumu,kalınlık-incelik uyumu, düzlük-yuvarlaklık uyumu, ünlü değişmeleri, ünlü türemesi, ünlü düşmesi; 2. Ünsüzler; ünsüzlerin sınıflandırılması, ünsüz değişmeleri, yer değiştirme, ünsüz ikizleşmesi, hece düşmesi. Özbek Türkçesinin şekil bilgisi açısından incelenmesi.
Haftalık Ayrıntılı Ders İçeriği
HaftaTeorikUygulamaLaboratuvar
1Türklük bilimi kavramını tanımlayabilir, özelliklerini ve tarihî gelişimini açıklayabilir.
2Türk dünyası kavramının tarihî gelişimi ve coğrafî sınırlarını bilir, Türk dünyasını oluşturan toplulukların tarihleri, günümüzdeki durumları ve bunların sosyo-kültürel ilişkileri hakkında bilgi sahibi olur.
3Dil kavramını her yönüyle bilir, dilin incelenme yöntem ve disiplinlerini (dil bilimi, dil bilgisi, filoloji) tanır ve çağdaş dil bilimi verileriyle Türk dilini inceleyebilir.
4Çağdaş Türk dünyasının, yönlere göre güneybatı, güneydoğu, kuzeybatı ve kuzeydoğu şeklinde sınıflandırılan lehçe gruplarını ve edebiyatlarını tanır ve bu grupların dil ve edebiyat açısından ayırt edici özelliklerini bilir.
5Türk dili tarihini, ilk yazılı belgelerden çağdaş Türk lehçelerinin ortaya çıkışına ve günümüzdeki durumuna kadar olan dönemlerini kronolojik olarak ve eserleriyle birlikte bilir.
6Tarihî Türk lehçelerinde farklı alfabelerle (Köktürk, Uygur, Arap vd.) yazılmış metinleri okuyabilir, açıklayabilir ve dil yönünden inceleyebilir.
7Çağdaş Türk lehçelerinde farklı alfabelerle (Latin, Kiril, Arap vd.) yazılmış metinleri okuyabilir, açıklayabilir ve dil yönünden inceleyebilir.
8Ara sınav
9Çağdaş Türk lehçelerinin ağızları hakkında bilgi sahibi olur, bu ağızlardan derlenen veya bu ağızlarla yazılan metinleri okuyabilir, açıklayabilir ve dil yönünden inceleyebilir.
10Çağdaş Türk lehçeleri arasında aktarma yapabilir.
11Çağdaş Türk lehçeleri ve edebiyatlarının tarihî dönemlerine ait eserleri ve yazarları bilir, bu metinleri inceler, yorumlar ve karşılaştırarak tartışabilir.
12Çağdaş Türk edebiyatlarına ait eserleri ve yazarları bilir, bu metinleri inceler, yorumlar ve karşılaştırarak tartışabilir.
13Türk boylarının sahip olduğu kültürel değerler ve halk edebiyatı ürünleri ile ilgili konularda gerekli bilgi, birikim ve duyarlılığa sahip olur.
14Final sınavı
Ders Kitabı / Malzemesi / Önerilen Kaynaklar
1. Ercilasun, A. B., Türk Lehçeleri Grameri, Ankara, 2006. 2. Kasapoğlu,Çengel,H., Kırgız Türkçesi Grameri,I. Baskı, Ankara, 2005. 3. Söylemez, O., Aşlar, H., Çağdaş Kırgız Hikayeleri Antolojisi, Ankara, 2009.
Planlanan Öğrenme Aktiviteleri ve Metodları
Değerlendirme
Yarıyıl (Yıl) İçi EtkinlikleriAdetDeğer
Ara Sınav1100
TOPLAM100
Yarıyıl(Yıl) Sonu EtkinliklerAdetDeğer
Final Sınavı1100
TOPLAM100
Yarıyıl (Yıl) İçi Etkinlikleri40
Yarıyıl (Yıl) Sonu Etkinlikleri60
TOPLAM100
Dersin Sunulduğu Dil
Staj Durumu
İş Yükü Hesaplaması
EtkinliklerSayısıSüresi (saat)Toplam İş Yükü (saat)
Ara Sınav122
Final Sınavı122
Bütünleme Sınavı122
Derse Katılım111
Bireysel Çalışma11010
Ara Sınav İçin Bireysel Çalışma11515
Final Sınavı içiin Bireysel Çalışma12020
Okuma3515
Ev Ödevi3515
TOPLAM İŞ YÜKÜ (saat)82
Program ve Öğrenme Çıktıları İlişkisi

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12
ÖÇ1444345533445
ÖÇ2444445543445
ÖÇ3444445543445
ÖÇ4444445555555
ÖÇ5444445555555
* Katkı Düzeyi : 1 Çok düşük 2 Düşük 3 Orta 4 Yüksek 5 Çok yüksek
 
Iğdır University, Iğdır / TURKEY • Tel (pbx): +90 476 226 13 14 • e-mail: info@igdir.edu.tr